18-09-2024
Sinds een aantal jaar biedt de Waag, vanuit de zorglijn Agressie en Vermogen, groepsbehandeling aan voor vrouwen die winkeldiefstallen plegen. De behandeling is erop gericht om deelnemers te laten stoppen met het plegen van winkeldiefstallen. Ook is de behandeling onderdeel van het zorgprogramma vermogen dat inmiddels erkend is door de justitiële erkenningscommissie.
Om de behandeling vorm te geven wordt gekeken naar achterliggende factoren, risicosituaties, cognitieve vervormingen, zelfcontroleprocedures en gedragsalternatieven. Ook wordt in één van de sessies het netwerk van de individuele deelnemer betrokken in een apart gesprek met de groepsbehandelaren. Gedurende de groepsbehandeling wordt er gebruik gemaakt van huiswerkopdrachten en het invullen van registratieformulieren.
Nyomi Cairo, behandelaar bij de Waag Rotterdam, is een van de collega’s die de module destijds heeft ontwikkeld. ‘Wij merkten dat er veel winkeldievegges werden aangemeld bij de Waag. Ook hoorden we van de reclassering dat er behoefte was aan behandeling voor deze vrouwen,’ vertelt Nyomi. ‘Vanwege die signalen zijn we een module gaan ontwikkelen die bedoeld is als aanvulling op het individuele zorgprogramma Vermogen.´
De vrouwen die meedoen zijn heel verschillend en er is bij hen sprake van een delictpatroon. De motieven voor het plegen van de winkeldiefstallen en de stoornis (bijvoorbeeld kleptomanie) die daaraan ten grondslag ligt, kunnen verschillen.
‘Het valt me steeds op hoe uiteenlopend ze zijn,’ zegt Nyomi. ‘Ze plegen allemaal winkeldiefstallen maar wel om andere redenen. Er zitten vrouwen bij die spullen ontvreemden omdat ze ADHD hebben en die hun impulsen niet kunnen beheersen of die het voor de kick doen, maar ook vrouwen die nauwelijks geld hebben en stelen om hun kinderen eten te kunnen geven. Binnen de groep kunnen ze over hun ervaringen praten. Het delen van deze ervaringen heeft een grote meerwaarde voor de behandeling. Het geeft inzicht in hun eigen gedrag. Ze stellen zichzelf vragen als: waarom steelt de één vanwege financiële problemen en de ander vanwege emotionele problemen?’
De behandeling vindt wekelijks plaats in een groep met maximaal acht deelnemers, die wordt geleid door twee behandelaren. In totaal zijn er elf bijeenkomsten met, een maand na de laatste bijeenkomst, een terugkomsessie. ‘Dan bespreken we of het gelukt is om geen diefstallen meer te plegen. Er zijn inderdaad vrouwen die dat lukt, maar er zijn er ook die terugvallen. De meeste vrouwen stelen al jaren en hun gedrag is hardnekkig. We bespreken de terugval en hoe ze daarmee om moeten gaan. Het gaat er uiteindelijk om dat ze zich bewust worden van hun delictgedrag,’ aldus Nyomi.
In de afgelopen jaren bleek dat het vaak moeilijk was om de groepen op de locaties ‘vol’ te krijgen. Daarom wordt de groep sinds enige tijd online (via Teams) aangeboden voor alle Waagvestigingen. In oktober 2024 start er, bij voldoende aanmeldingen, weer een online groep. Het streven is om de groep jaarlijks in het voor- en najaar te geven.
We raden verwijzers aan om ook bij het plegen van vermogensdelicten te denken aan forensische behandeling. Juist bij deze groep is vaak sprake van risicofactoren die nog te veranderen zijn in combinatie met psychische problematiek.
Wil je meer weten over de zorglijn Agressie en Vermogen? Ga dan naar deze pagina op de website van de Waag.