20-12-2022
Vier jaar geleden werd Emotionally Focused Therapy als vorm van hechtingsgericht behandelen geïntroduceerd bij het zorgprogramma Partnergeweld, onderdeel van de zorglijn Huiselijk geweld van de Waag. sinds die tijd zijn bijna honderd behandelaren hierin getraind en is de therapie een nuttig instrument voor de behandeling geworden. Programmamanager zorglijn Huiselijk geweld en behandelaar Hester Mobach vertelt hoe de Waag daarin te werk gaat.
“Bij de Waag kunnen koppels vanwege partnergeweld terecht voor hoogwaardige partnerrelatietherapie”, legt Mobach uit. “Dat kan binnen een justitieel kader, maar ook vrijwillig, dus zonder een justitieel kader: bij de Waag kan een stel bij escalatie in de partnerrelatie ook op verwijzing van de huisarts terecht.”
De laatste jaren is steeds duidelijker geworden dat onveilige gehechtheid een rol speelt bij partnergeweld. Bij partnergeweld geldt dat als beide partners onveilig gehecht zijn, er een verhoogd risico is op herhaling van geweld, maar het zorgt er ook voor dat de kans op partnergeweld toeneemt (natuurlijk in combinatie met andere factoren). “Iemand kan bijvoorbeeld heel bang zijn om de partner kwijt te raken en daarom erg aanklampend zijn. Als de andere partner juist moeite heeft met nabijheid en vermijdend reageert dan versterkt dat de angst bij de aanklampende partner die dan nog meer gaat aanklampen wat weer tot meer vermijding bij de ander leidt. Dan ontstaat een negatieve interactiecirkel waarbij geweld ontstaat als laatste poging vanuit de aanklampende partner om de ander te bereiken of als laatste poging van de vermijdende partner om afstand te creëren”, licht Mobach toe.
Zo’n patroon kan worden doorbroken door hechtingsgerichte therapie, zoals Emotionally Focused Therapy (EFT) in combinatie met het naleven van de RNR-principes . “EFT is een hechtingsgerichte therapie die zich richt op het doorbreken van het destructieve patroon, dat ontstaat door conflicterende hechtingsstijlen. De therapie leidt tot begrip voor je eigen reactie en die van je partner en maakt de onderliggende oorzaak duidelijk, zoals de angst de ander kwijt te raken of de angst niet goed genoeg te zijn voor de ander. Bij hechtingsgericht werken ben je dus bezig te achterhalen welke onderliggende hechtingsbehoeften en angsten het gedrag in een relatie aanjagen.”
Zie-je-wel-moment
Een jaar of tien geleden was EFT niet gebruikelijk voor de doelgroep van de Waag, zegt Mobach. “EFT was een evidencebased therapie voor het verbeteren van relaties en het doorbreken van destructieve patronen bij niet-geweldskoppels. De therapie werd af en toe al wel bij partnergeweld toegepast en we merkten dat deze veel houvast gaf aan zowel stellen als behandelaren. Ik had daarom een vermoeden dat EFT ook voor onze doelgroep effectief kon zijn. Het ‘zie-je-wel-moment’ kwam toen ik in 2018 de Belgische onderzoekers en EFT-trainers Jef Slootmaeckers en Lieven Migerode ontmoette. Het bleek dat ook zij tot diezelfde conclusie waren gekomen.”
Veelbelovend
De ontmoeting leidde tot een stroomversnelling: samen met Slootmaeckers en Migerode werd gestart met de invoering van EFT bij de Waag. Inmiddels zijn er zo’n negentig tot honderd behandelaren door hen getraind in het gebruik van EFT. “We toetsen de behandeling door deze in de praktijk toe te passen. Daarvoor moet je goed met theorie onderbouwen waarom je het probeert. En hoewel EFT oorspronkelijk niet is bedoeld voor geweldskoppels, zien we dat de therapie effectief is. We moeten nog wel uitgebreider onderzoeken hoe het werkt, of het écht werkt voor onze doelgroep, voor wie precies binnen die doelgroep en ook hoe bruikbaar het is voor de therapeut.” Om die reden gaan we ook aan de slag met het doen van onderzoek in samenwerking met Universiteit van Amsterdam.